İLKYARDIM BİLGİLERİ

KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMALARDA İLKYARDIM

---

Kırık nedir?

Kırık, kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Kırıklar darbe sonucu ya da kendiliğinden oluşabilir. Yaşlılık ile birlikte kendiliğinden kırık oluşma riski de artar.

Kaç çeşit kırık vardır?

Kapalı kırık: Kemik bütünlüğü bozulmuştur. Ancak deri sağlamdır.

Açık kırık: Deri bütünlüğü bozulmuştur. Kırık uçları dışarı çıkabilir. Beraberinde kanama ve enfeksiyon tehlikesi taşırlar.

Kırık belirtileri neler olabilir?

1. Hareket ile artan ağrı,

2. Şekil bozukluğu,

3. Hareket kaybı,

4. Ödem ve kanama nedeniyle morarma.

Ağrılı bölgelerin tespiti için elle muayene gereklidir.

Kırığın yol açabileceği olumsuz durumlar nelerdir?

1. Kırık yakınındaki damar, sinir, kaslarda yaralanma ve sıkışma (Kırık bölgede nabız alınamaması,

2. Parçalı kırıklarda kanamaya bağlı şok.

Kırıklarda ilkyardım nasıl olmalıdır?

1. Hayatı tehdit eden yaralanmalara öncelik verilir,

2. Hasta/yaralı hareket ettirilmez, sıcak tutulur,

3. Kol etkilenmişse yüzük ve saat gibi eşyalar çıkarılır (aksi takdirde gelişebilecek öden doku hasarına

4. Tespit ve sargı yapılırken parmaklar görünecek şekilde açıkta bırakılır. Böylece parmaklardaki renk,

5. Kırık şüphesi olan bölge, ani hareketlerden kaçınılarak bir alt ve bir üst eklemleri de içine alacak şekilde tespit edilir. Tespit malzemeleri, sopa, tahta, karton gibi sert malzemelerden yapılmış olmalı ve kırık kemiğin alt ve üst eklemlerini içine alacak uzunlukta olmalıdır,

6. Açık kırıklarda, tespitten önce yara temiz bir bezle kapatılmalıdır,

7. Kırık bölgede sık aralıklarla nabız, derinin rengi ve ısısı kontrol edilir,

8. Kol ve bacaklar yukarıda tutulur,

9. Tıbbi yardım istenir (112).

Burkulma nedir?

Eklem yüzeylerinin anlık olarak ayrılmasıdır. Zorlamalar sonucu oluşur.

Burkulma belirtileri nelerdir?

1. Burkulan bölgede ağrı,

2. Kızarma, şişlik,

3. İşlev kaybı.

Burkulmada ilkyardım nasıl olmalıdır?

1. Sıkıştırıcı bir bandajla burkulan eklem tespit edilir,

2. Şişliği azaltmak için bölge yukarı kaldırılır,

3. Hareket ettirilmez,

4. Tıbbi yardım istenir (112).

Çıkık nedir?

Eklem yüzeylerinin kalıcı olarak ayrılmasıdır. Kendiliğinden normal konumuna dönemez.

Çıkık belirtileri nelerdir?

1. Yoğun ağrı,

2. Şişlik ve kızarıklık,

3. İşlev kaybı,

4. Eklem Bozukluğu,

Çıkıkta ilkyardım nasıl olmalıdır?

1. Eklem aynen bulunduğu şekilde tespit edilir,

2. Çıkık yerine oturtulmaya çalışılmaz,

3. Hasta / yaralıya ağızdan hiçbir şey verilmez,

4. Bölgede nabız, deri rengi ve ısısı kontrol edilir,

5. Tıbbi yardım istenir (112).

Kırık çıkık ve burkulmalarda tespit nasıl olmalıdır?

Tespit için ilkyardımcı elde olan malzemeleri kullanır. Bunlar üçgen sargı, rulo sargı, battaniye,hırka, eşarp, kravat, vb. tahta, karton vb. malzemeler olabilir.

Tespit sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?

1. Tespit yapılırken yaralı bölge sabit tutulmalıdır,

2. Yara varsa üzeri temiz bir bezle kapatılmalıdır,

3. Tespit edilecek bölge önce yumuşak malzeme ile kaplanmalıdır,

4. Yaralı bölge nasıl bulunduysa öyle tespit edilmelidir, düzeltilmeye çalışılmamalıdır,

5. Tespit;kırık,çıkık ve burkulmanın üstündeki ve altında kalan eklemleri de içerecek şekilde yapılmalıdır.